بررسی اثر فلوراید بر ساختار تشریحی اندام‌های رویشی گیاه لوبیا Phaseolus vulgaris L.

فلوراید، ماده‌ای سمّی برای طبیعت است که از منابع مختلفی وارد محیط زیست می‌شود. از مهمترین منابع تولید فلوراید صنعت آلومینیوم سازی است که با ورود آن به طبیعت به صورت سدیم فلوراید، هیدروژن فلوراید، ترکیبات گاز فلوراید و ذرات فلوراید، تأثیرات مضری برگیاهان، جانوران و انسان در پی خواهد داشت. در این تحقیق، اثر آلودگی محلول سدیم فلوراید بر گیاه لوبیا بررسی گردید. طی دو مرحله تیماردهی با دو نوع غلظت از محلول سدیم فلوراید، جوانه‌زنی بذرها آزمایش شد. در مرحله اول از محلول سدیم فلوراید با غلظت‌های 2/0، 5/0، 1 و 2 میلی‌گرم در 100 میلی‌لیتر استفاده شد که به دلیل سمیّت بالای محلول‌ها (جز تیمار 2/0 که مانع از جوانه زنی نشد) کنار گذاشته شدند. در مرحله دوم از غلظت‌های 5/0، 8/0 و 2/1 میلی‌گرم در لیتر استفاده شد که در همۀ موارد جوانه‌زنی مشاهده گردید. در فاز رویشی نیز آثار زیان‌بار سدیم فلوراید طی آبیاری‌های روزانه به صورت نکروزه شدن، کلروزه شدن، زخم در سطح پهنک برگ، پیری زودرس بوته گیاه و پژمردگی گیاهان تحت تیمار نسبت به شاهد مشاهده شد. همچنین، سدیم فلوراید باعث افزایش طول ساقه و کاهش طول ریشه و انشعابات ریشه گردید. در بررسی تشریحی افزایش تعداد آوندهای چوبی و به هم ریختگی نظم آوندها مشاهده شد. تأخیر در گذر از مرحله رویشی به مرحله زایشی در جوانه انتهایی یکی دیگر از آثار مورد مشاهده فلوراید بود.